Esparset(-d'Éuropo)
Hedysarum boveanum
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Hédysarum d'Europe.
Descripcioun :Aquest esparset, dóu gènre Hedysarum, trachis sus li marlo achandrido pèr la plueio. Coume tóuti li planto dóu meme gènre, se recounèis à si dòusso emé de tros lenticulàri. Lis estipulo soun sóudado e óupousado à la fueio, aquesto pelouso ; La flour èi bèn pourpro. La souleto subsp. presento au nostre, ié dison Europaeum. Èi marcado sus la listo roujo, categourìo vulneràri.
Usanço :Ramentan qu'èi pas counseia de manja li grano, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP). Semblo qu'es acò qu'aurié tua Christopher McCandless, d'ounte es esta fa un film couneigu, "Into the Wild". Aurié manja de grano de Hedysarum alpinum, pamens counsidera coume manjadis.
Port : Erbo
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hedysarum
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 9 à 14 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 400 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Marlo
- Tepiero seco
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Hedysarum boveanum Guitt. & Kerguélen, 1846
Fenoui-gros
Ferula communis
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Ferulo, Furulo, Ferlo.
Noms en français : Férule commune, Grande Férule.
Descripcioun :La ferulo es uno grando erbo que se vèi sus li bord d'autorouto, mai pas soulamen. La cambo èi boutisso, li brout de flour jauno s'estacon sus la tijo en zigue-zague que pòu faire fin qu'à 2 mètre. Li fru fan de 10 à 17 mm. Pèr la subsp. communis, presentado eici, soun bourda d'uno pichoto alo pourtado pèr uno partido pu minço.
Usanço :Dins d'ùni endré (Sardegno, Marrò), la cambo èi manjado à la braso. La fau bèn faire couire autramen èi empouisounanto. Li fedo que l'esbrouton podon agué d'emouragìo. La ferulo èi bèn couneigudo que servié pèr pica sus li pichot... e pulèu, alesti d'eisino, amoula li coutèu e atuba lou fiò.
Port : Grando erbo
Taio : 2,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Ferula
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 15 cm
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Febrié à mai
Liò : Ermas
- Autorouto
- Garrigo
- Roucas
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Ferula communis L., 1753